Θερινό ηλιοστάσιο σήμερα και η επίσημη 1η του καλοκαιριού.

Κάθε χρόνο στις 20 ή 21 Ιουνίου (21 Ιουνίου το 2019), ο ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του ουρανού στο βόρειο ημισφαίριο. Έτσι, παρατηρείται η μεγαλύτερη μέρα του χρόνου για το βόρειο ημισφαίριο (θερινό ηλιοστάσιο, το λιοτρόπι, όπως το λέει ο λαός) και αντιστρόφως η μικρότερη ημέρα για το νότιο ημισφαίριο. Για το Βόρειο Ημισφαίριο είναι η επίσημη έναρξη του καλοκαιριού και για το Νότιο Ημισφαίριο του χειμώνα.
Ο υπολογισμός του έτους βασίζεται ως γνωστόν στην ετήσια τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο. Η τροχιά αυτή, που δημιουργεί τη διαδοχική εναλλαγή των εποχών του έτους, έχει τέσσερα καθοριστικά σημεία: την εαρινή ισημερία (20 ή 21 Μαρτίου), το θερινό ηλιοστάσιο (20 ή 21 Ιουνίου), τη φθινοπωρινή ισημερία (22 ή 23 Σεπτεμβρίου) και το χειμερινό ηλιοστάσιο (21 ή 22 Δεκεμβρίου). Οι ημερομηνίες αυτές ισχύουν για το Βόρειο Ημισφαίριο και οι αντίστροφες για το Νότιο.
Το θερινό ηλιοστάσιο αποτελούσε πολύ σημαντικό γεγονός για το ανθρώπινο γένος μέχρι σχετικά πρόσφατα. Όλες δε οι αρχαίες κοινωνίες έκαναν πολυήμερες γιορτές   γύρω από αυτή την ημερομηνία.
Οι Δρυίδες των αρχαίων Κελτών της Βρετανίας γιόρταζαν το (φως της ακτής) στο Στόουνχετζ. Στην αρχαία Κίνα ήταν η γιορτή για την γη, τις θηλυκές και γιν δυνάμεις, οι αρχαίοι Γαλάτες γιόρταζαν την Επόνα, θηλυκή θεότητα  την οποία απεικόνιζαν να καβαλά μια φοράδα και ήταν η προσωποποίηση της γονιμότητας της κυριαρχίας και της γεωργίας και στην αρχαία Ρώμη τα Βεστάλια , η γιορτή προς τιμήν της Βεστά (Εστίας) κρατούσαν για μια εβδομάδα, Τα γερμανικά, κέλτικα και σλαβικά φύλα της κυρίως Ευρώπης γιόρταζαν ανάβοντας φωτιές. Ήταν η γιορτή της ερωτικής μαγείας και των προβλέψεων. Ήταν η νύχτα οι νεοι και οι νέες αντάλλαζαν ερωτικά σημάδια και πηδούσαν πάνω από τις τυχερές φωτιές. Πίστευαν ότι τα σπαρτά θα μεγάλωναν τόσο, όσο ψηλά θα πηδούσαν τα ζευγάρια. Στον ελληνικό χώρο συνδυάζεται με τις φωτιές τ’ Αϊ Γιαννιού και τον Κλήδονα, δύο έθιμα που τελούνται με το πρόσχημα του Γενεθλίου του Ιωάννου του Προδρόμου (23 Ιουνίου).
Η ιθαγενής φυλή της Αμερικής Natchez  έκανε την γιορτή της πρώτης συγκομιδής. Σε κανέναν δεν ήταν επιτρεπτό να μαζέψει το καλαμπόκι του πριν την λήξη της. Στην φυλή Χόπι οι άνδρες μεταμφιεζόταν σε Kachinas, τα πνεύματα χορευτές της βροχής, που μεταφέρουν τα μηνύματα των ανθρώπων στους θεούς.