Ανασύνταξη ΣΥΡΙΖΑ με το βλέμμα στη μεσαία τάξη

Εάν η αποτίμηση της ήττας – και δη σε συνθήκες πολέμου – γίνεται δια της δράσης, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει ήδη δύο από τις βασικές αιτίες του σοκ της περασμένης Κυριακής: την στρατηγική υποτίμηση της μεσαίας τάξης και την τακτική που ακολούθησε σε επίπεδο επικοινωνίας. Αυτά τουλάχιστον αποτυπώνουν δύο από τις βασικές αποφάσεις που ελήφθησαν στην χθεσινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας – η άμεση εκπόνηση σχεδίου για την στήριξη των μικρομεσαίων εν όψει των εθνικών εκλογών και οι αλλαγές στην τακτική και την σύνθεση της επικοινωνιακής ομάδας.
Ως προς το πρώτο, και δομικό σκέλος, οι αριθμοί και τα ποσοστά της 26ης Μαίου που εξετάστηκαν αναλυτικά και στην Πολιτική Γραμματεία, αποτυπώνουν την σκληρή πραγματικότητα για την σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την μεσαία τάξη: Στους ελεύθερους επαγγελματίες, ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε ποσοστό 20% έναντι 35% της ΝΔ, στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα πήρε 21% έναντι 30% και στους αγρότες 18% έναντι 33%.
Η εικόνα αυτή αρκεί για να καταδείξει το βαρύ τίμημα που κατέβαλε η κυβέρνηση στην υπερφορολόγηση των μικρομεσαίων και μεσαίων στρωμάτων. Και εξηγεί το γεγονός ότι πρώτη προτεραιότητα στην νέα προεκλογική περίοδο που μόλις άρχισε θα είναι η, πάση δυνάμει, ανάδειξη του σχεδίου μεταμνημονιακής ανάπτυξης «με έμφαση στην παραγωγή και την καινοτομία». Πρόκειται για το ήδη γνωστό σχέδιο της κυβέρνησης που όμως , κατά τις πληροφορίες, θα ενισχυθεί με στοχευμένες κινήσεις ενίσχυσης και ελάφρυνσης των μικρομεσαίων και μεσαίων τάξεων.
Σε πολιτικό επίπεδο, η απόφαση αυτή συνοδεύεται και από εσωτερική κριτική στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για την υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης προκειμένου να ανακουφιστούν τα φτωχότερα στρώματα – μια κριτική, που δεν αφορά τόσο την αναγκαιότητα της συγκεκριμένης πολιτικής όσο την ανάδειξή της ως ταξικής και «συνειδητής επιλογής». Κοινός τόπος, ωστόσο, και στην χθεσινή συνεδρίαση ήταν πως, σε ώρα πολέμου, περιθώρια εσωστρέφειας δεν υπάρχουν και η όποια σε βάθος κριτική και αυτοκριτική δεν μπορεί παρά να παραπεμφθεί μετά τις εθνικές κάλπες. Εδώ, είναι χαρακτηριστικό ότι και ο ίδιος ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, φεύγοντας είπε ότι ήταν μία «από τις καλύτερες συζητήσεις που έγιναν στην Πολιτική Γραμματεία».

Στο δεύτερο μέτωπο, εκείνο της επικοινωνίας, ο προβληματισμός εστίασε στην πλασματική εικόνα που έφθανε στο Μαξίμου, και από εκεί και σε όλα τα στελέχη, για τα δημοσκοπικά δεδομένα. Στο στόχαστρο επ’ αυτού έχει βρεθεί τα τελευταία 24ωρα ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης, ο οποίος πάντως χθες απέκρουσε τα όσα λέγονται χαρακτηρίζοντάς τα «σαπουνόπερα» και δηλώνοντας, σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ πως δεν είναι δυνατόν να πιστεύει κανείς ότι ο πρωθυπουργός δεν ήξερε όλα τα στοιχεία. «Είναι δυνατόν ο πρωθυπουργός να μην γνωρίζει και να υπάρχει κάποιος που τον απομονώνει;» διερωτήθηκε.
Η αλήθεια πάντως είναι πως στην Πολιτική Γραμματεία αποφασίστηκε να δρομολογηθούν άμεσες αλλαγές και προσθήκες στο επικοινωνιακό επιτελείο, ενώ έχει ήδη ανοίξει και θέμα αλλαγής των δημοσκόπων που συνεργάζονταν με την κυβέρνηση. Τα πλέον έντονα πυρά από τα ίδια τα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη συγκεντρώνει η εταιρία VoxPop, η οποία στις αναλύσεις της προς το Μαξίμου φέρεται να υποστήριζε –μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές – πως υπήρχε δυναμική ακόμη και ανατροπής του κλίματος και οριακής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις γίνονταν και οι αντίστοιχες διαρροές από κυβερνητικά στελέχη, μαζί με την αμφισβήτηση των υπολοίπων εταιριών δημοσκοπήσεων που, όντως, το 2015 είχαν αποτύχει πλήρως στην εκτίμηση του αποτελέσματος.
Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι ακόμη και νωρίς το απόγευμα της Κυριακής των εκλογών, μετά και το δεύτερο κύμα των exit polls, το μήνυμα που μεταδιδόταν στο Μαξίμου, και από εκεί και στους δημοσιογράφους, ήταν πως η «ψαλίδα» θα κλείσει στις 4,5 μονάδες. Ακριβώς την ίδια ώρα, οι εταιρίες δημοσκοπήσεων που συμμετείχαν στο exit poll εντόπιζαν όλο και πιο μεγάλη διαφορά υπέρ της ΝΔ και έδιναν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα εύρος διακύμανσης από 23% έως 28% και της ΝΔ από 30% έως 37%. Κοντά σε αυτή την κλίμακα κινείτο και η μέτρηση της Κάπα Research η οποία έδωσε την δική της εκτίμηση ψήφου για την ΕΡΤ.