iteas portal : ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ: Αφιέρωμα στην αποφράδα ημέρα της 21ης Απριλίου 1967

Πενήντα δυο χρόνια συμπληρώνονται από την αποφράδα εκείνη μέρα της 21ης Απριλίου 1967 που μια ολιγομελής ομάδα επίορκων χαμηλόβαθμων σχετικά αξιωματικών, με κύριο εγκέφαλο τον Γ. Παπαδόπουλο, κατέλυσε τη Δημοκρατία και αλυσόδεσαν τη χώρα σε μιά μακρά σκοτεινή 7ετή περίοδο στρατιωτικής δικτατορίας.

Τα δεινά που προκάλεσε η δικτατορία του ΄67, παραμένουν έντονα χαραγμένα στην ιστορική μνήμη του ελληνικού λαού και αποτελούν πηγή φρονηματισμού για την πολιτική ηγεσία και για τις νεότερες γενιές ένα παράδειγμα προς αποφυγήν.

Η κατάργηση των στοιχειωδών ελευθεριών, οι φυλακές, οι εξορίες και τα βασανιστήρια, οι δολοφονίες των αντιπάλων του καθεστώτος, ο πνευματικός και πολιτιστικός μεσαίωνας, αλλά και η τραγωδία που προκάλεσε το εγκληματικό πραξικόπημα στην Κύπρο, καταγράφουν το επτάχρονο δικτατορικό καθεστώς, ως μια από τις μελανότερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.

Το πραξικόπημα είχε την υπογραφή των Παπαδόπουλου, Μακαρέζου και Παττακού, ο οποίος ως επικεφαλής της ταξιαρχίας τεθωρακισμένων, ήταν αυτό που έβγαλε τα τανκς στους αθηναϊκούς δρόμους, εκείνα τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου.Όμως όπως είχε καταγράψει η ιστορία, αυτή δράκα των μεσαίων αξιωματικών, απλώς πρόλαβε τους μεγάλους και υψηλόβαθμους, την μεγάλη χούντα των στρατηγών, που ήδη ετοιμαζόταν στο παρασκήνιο, προκειμένου να εμποδίσει την έκφραση της λαϊκής

βούλησης και με τις ευλογίες του βασιλιά, να αποτελέσει το μεταβατικό στάδιο, για αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στη χώρα.

Το ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη

Αντί άλλων ιστορικών αναφορών, παραθέτουμε τις εικόνες. Τα επτά «πέτρινα» χρόνια μέσα από την κάμερα του Π. Βούλγαρη. «Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967- 1974», ένα ντοκιμαντέρ του Έλληνα σκηνοθέτη.
Το 37λεπτο ανέκδοτο ντοκιμαντέρ του Παντελή Βούλγαρη «Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967- 1974». ταινία, η οποία περιέχει πολύτιμο αρχειακό υλικό· από την κηδεία των Γεωργίου Παπανδρέου και Γιώργου Σεφέρη ως τις δίκες του Αλέκου Παναγούλη και άλλων αγωνιστών.
« Σε αυτό το φιλμ υπάρχει ό,τι καταφέραμε εμείς που μείναμε στον τόπο » είπε ο σκηνοθέτης, ο οποίος θυμήθηκε ότι την ώρα του πραξικοπήματος του 1967 ο ίδιος συμμετείχε στα γυρίσματα της ταινίας «Κιέριον» του Δήμου Θέου. « Συμμετείχαν όλοι» είπε συγκινημένος. « O Αγγελόπουλος, η Μαρκετάκη, ο Φέρρης, ο Βαλτινός. Ήταν μια ταινία όμως που άρχισε να φθίνει,γιατί άλλους τους συνελάμβαναν και άλλοι φεύγανε».

Δεν έλειψαν οι δυσκολίες και τα κυνηγητά. Αλλά αυτό δεν πείραζε γιατί «καταγράψαμε σημαντικά πράγματα από ταράτσα σε ταράτσα, όπως τα γεγονότα στη Νομική. Ίσως η ποιότητα να μην είναι πάρα πολύ καλή,όμως το γεγονός που καταγράφεις είναι» συμπλήρωσε στο τέλος της παρουσίασης ο Νίκος Καβουκίδης.

Σιγά σιγά άρχισε να καταγράφει ό,τι μπορούσε με μια κάμερα Super 8. Φυλακές του Μπογιατίου, κάποια στρατοδικεία… Αργότερα το υλικό έφθασε στο Παρίσι, όπου ο Κώστας Γαβράς το είδε μαζί με τον Κρις Μαρκέρ. Αμέσως βοήθησαν τον Βούλγαρη, στέλνοντάς του μια μηχανή 16 mm και φιλμ. Έτσι συνεχίστηκε η κινηματογράφηση. Η κηδεία του Πέτρουλα, οι φυλακές της Ακροναυπλίας, η πορεία της Ειρήνης. « Στη Δικτατορία, από ένστικτο, φανταζόμασταν ότι κάτι θα συμβεί στην κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου », ανέφερε ο σκηνοθέτης, « αλλά κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα μαζεύονταν 500.000 άνθρωποι. Ήταν ένας τρόπος για να φανεί ότι η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα που δεν αντιδρά ». Όλα αυτά όμως γίνονταν κρυφά. Έπρεπε να έχεις ειδική άδεια για να κυκλοφορείς με κάμερα στους δρόμους της Αθήνας. « Ήταν μια εποχή συντροφικότητας, το ξεκίνημα του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, μια εποχή που τη θυμάμαι σε ένα κλίμα φοβίας και ανασφάλειας,αλλά ταυτόχρονα και βαθιάς ανθρωπιάς. Άρα, είναι ένα χρήσιμο υλικό.Για να ξαναθυμηθούμε εμείς και για να μάθουν οι νέοι ».